İçindekiler
Zengin bir tarihe sahip olan Türkiye son yıllarda turizm açısından önde gelen ülkelerden birisidir. Turizm bu denli gelişmesi pek çok yabancı uyruklu bireyin dikkatini çekmektedir. Konut ve mülklerde satın alımların artmasıyla birlikte yabancılara konut satışı işlemlerinin işleyişi ile alakalı pek çok sorunun ortaya çıkmasını sağlamaktadır.
Yabancıya konut satışı işlemi, 2644 sayılı tapu kanununda yer almaktadır. Kanun içerisinde T.C vatandaşı olmayan bireylerin mülk alırken gerçekleştirecekleri faaliyetler bulunmaktadır. Kanundaki yeni düzenlemeler sayesinde Türkiye’den mülk satın almak isteyen yabancılara konut satışı kolaylaştı.
Yabancıların Türkiye’den konut alırken karşılaşabileceği kanuni sınırlamalar şöyledir;
Kanunda yapılan değişiklik ile yabancıya konut satışı vatandaşlık alımını daha da kolay bir hale getirmiştir. Aynı zamanda KDV ve vergide işlemlerinde yapılan istisnalarda vatandaşlık sürecini hızlandırmıştır.
Türkiye’de gayrimenkul almanın yabancılara sağladığı birçok imkân vardır. Bu imkânlar;
Yabancı uyruklu kişilere ev alımında gereken sözleşmeler ve belgeler oturulan ilin sicil müdürlüğünde yapılmaktadır. Ev satıcısı ve ev alıcısı talep ettikleri taktirde noter huzurunda satış vaadi sözleşmesi imzalayabilmektedir. Ancak satış vaadi sözleşmesi devir işlemi için yeterli değildir. Yabancı uyruklu bireylere ev satışı için tapu müdürlüklerine başvurulmalıdır.
Tapu müdürlüklerine başvuru esnasında tapu kaydı ve mülk bilgileri talep edilmektedir. Aynı zamanda satın alınacak gayrimenkulün uygunluk durumu yetkili kişiler aracılığıyla incelenmektedir. Buna ek olarak ev satın alım işlemleri bir vekalet tarafından da yürütülebilir. Bu gibi durumlarda vekaletname Türkçeye çevrilir ve onaylanır.
Yabancı kişilere ev satılırken dikkate alınması gereken bir diğer faktör ise döviz endeksli mevduat sistemidir. Kur korumalı mevduat olarak da bilinen bu sistemdeki amaç, Türk lirasının vade sonunda dolar, sterlin veya Euro karşısında faiz miktarından daha fazla artmasıyla arada oluşan farkın ödenmesi şeklindedir.
Türkiye’den konut almak isteyen yabancı kişilerin işlem esnasında döviz bozdurması gereklidir. Böylece döviz alım belgesi konut alımında gerekli olan belgeler arasında koyulmaktadır. Bu belgelerin hepsi konut satın alma işlemi devam ederken tapu müdürlüğüne sunulmaktadır.
Yabancılar gayrimenkul satın alırken döviz belgesinin yanı sıra birçok evrağın eksiksiz ve hatasız bir şekilde gereken yerlere verilmesi oldukça önemlidir.
Türkiye’de konut veya gayrimenkul satın almak isteyen yabancıların bilmesi gereken pek çok detaydan söz edilebilir. Bu detaylar;
Yabancı uyruklular Türkiye’den gayrimenkul satın almak istiyorsa öncelikle tapu devir işlemini gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bunun içinde randevu alınmalıdır. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü randevu sistemi üzerinden online olacak şekilde randevu alınabilmektedir.
Yabancı uyruklu kişilerin konut satış işlemini gerçekleştirirken yanında bulundurması gereken evraklar şunlardır;
Bu maddelere ek olarak ekspertiz raporunun alınması da gerekmektedir. Değerleme raporu, düzenlendiği süreden itibaren 3 ay geçerlidir. Konutun değerini belirten ekspertiz raporunun tapu müdürlüğündeki online sisteme kaydedilmesi de yapılması gereken işlemlerden birisidir.
Konut satışı prosedürleri işlemlerinin birde mali bir yönü vardır. Satış bedeli ve tapu harcı da belirtilen kurallara göre ödenmektedir.
Katma değer vergisi kısa adıyla KDV, konut satın almak isteyen kişiler büyük bir yük ve sıkıntı olabilmektedir. Tapu devri sırasında ödenen bu KDV bedeli özellikle yeni yapılan konutlarda satış fiyatına eklenmektedir.
KDV’ye ek olarak gayrimenkul satın alımı sırasında ödenmesi gereken pek çok vergi ve harç vardır. Bu masrafların üzerine KDV’de eklendiği zaman bütçe yüksek miktarda aşılabilmektedir. Devlet, bu durumun eksi yönlerini azaltabilmek için yabancı uyruklu kişilerin ödemesi gereken vergi ve harçlarda kolaylığa gitmiştir.
1 Nisan 2017 yılında yabancılara konut satışında KDV istisnası tebliğ edilmiştir. Bu süreçten itibaren yabancılar Türkiye’de gayrimenkul satın alırken KDV ödemekten muaf olmuştur. Böylece yabancılar KDV ödemeden bir konut sahibi olabilmektedir.
Yabancıya konut satışı vergi oranının yüzde 18’e varan bölümü satın alım masraflarından çıkarılmıştır. Dolayısıyla bu kolaylıklar sonucunda yabancıların kârlı bir yatırım yapabilmelerinin önü açılmıştır. Bunlara ek olarak gayrimenkul ve konut yatırımlarının KDV ve vergi dışında bir artısı daha vardır. Yabancılar, minimum 250.000 dolar değerinde bir mülk veya konutun satın alarak vatandaşlık başvurusu yapabilmektedir.
KDV muafiyetinden yararlanma şartları;
KDV muafiyetinden yararlanmak isteyen vatandaşların getirmesi gereken evraklar;
Yabancıların Türkiye’de gayrimenkul alması için gerçekleştirilen bu kolaylıklar sayesinde yabancı konut satışı rakamları bir hayli yükselmektedir. Türkiye’nin birçok bölgesinde yabancılara yapılan konut satışının payı giderek artmaktadır