Rumelihisarı Tophane Müşiri Yalısı

Tophane Müşiri Zeki Bey Yalısı; İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında Rumelihisarı Baltalimanı Hisar Caddesinde ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün altında Sultan II. Abdülhamit döneminde Tophane Müşiri Zeki Bey tarafından Mimar Alaxandre Vallaury’e yaptırılmıştır. Zeki Bey Sultan II. Abdülhamit’in çok güvendiği devlet adamlarından biriydi. Kendisi 17 yıl Tophane-i Amire Müşiri olarak, 25 yılda Mekatib-i Askeriye-i Şahane Nazırı olarak hizmet verdi. Fransızca, Almanca ve İngilizce bilen çok kültürlü, ilim ve bilime değer veren entelektüel bir devlet adamı idi. Sultan II. Abdülhamit tahttan indirilince, o da sürgüne gönderildi.

Zeki Paşa’nın vefatından sonra Sultan VI. Mehmet Vahdettin bu yalıyı kızı Sabiha Sultan’a düğün hediyesi olarak aldı. 1924 yılında hanedan sürgüne gönderilince Sabiha Sultan önce Fransa’ya daha sonra Mısır’a gitti. Yıllar sonra dönüş izni çıkınca da İstanbul’a döndü. Kendisi yalısına çok yakın olan Aşiyan Mezarlığında medfundur. Saliha Sultan yurt dışına sürgün olduğunda yalıyı Türk Yunan Savaşlarında Dömeke kahramanı Gazi Ethem Paşa’nın soyundan Zeki Baştimar satın aldı. Yalı Boğazda yapılmış nadir taş yalılardan biridir. Bu yüzden günümüze oldukça iyi durumda kalmıştır. Bina simetrik bir plana sahip olmakla her katında başka türlü bir pencere düzenine sahiptir.